Pierwsi filozofowie – co było dla nich ważne?

Bez większej przesady można stwierdzić, że powstanie filozofii było początkiem nauki, jaką znamy. To właśnie wtedy zaczęto wyjaśniać rzeczywistość przy użyciu rozumu. Wcześniej wiele zjawisk tłumaczono mitami – przyczyn pewnych wydarzeń poszukiwano w kaprysach bogów. Dziś książki filozoficzne są jednym z najlepszych sposobów na to, by stać się mądrzejszymi. Filozofia bowiem wzięła swoją nazwę od słów „umiłowanie mądrości”. Co absorbowało pierwszych filozofów?

Presokratycy

Pierwsi filozofowie myśleli głównie w kategoriach metafizycznych. Zastanawiali się, z jakiego rodzaju bytów składa się nasz świat. Słowem kluczem jest w tym kontekście grecki termin arche – zasada, początek. Jońscy filozofowie przyrody poszukiwali właśnie pierwotnej zasady rzeczywistości. Doszli do bardzo różnych wniosków.

Niestety presokratycy w większości nie pozostawili po sobie pism. Ich poglądy możemy wyczytać na przykład z lektury dzieł Arystotelesa. Tezy pierwszych filozofów można znaleźć na przykład w jego książce „Metafizyka”. Jakie więc były stanowiska presokratyków na naturę rzeczywistości.

Pierwszy filozof, Tales, uważał, że słynnym arche jest woda. Doszedł do takiego wniosku na podstawie obserwacji, zgodnie z którą wszystko w naszym świecie jest wilgotne. Tales utożsamiał wodę z bogami, doszukując się w rzeczywistości ich wszechobecności.

Po Talesie przyszła pora na Anaksymandra. Z lektury tekstów przytaczających jego poglądy możemy wyczytać, że on za arche uważał bezkres – apeiron. Według niego świat nie może mieć początku ani końca, w związku z czym jest bezkresem właśnie.

Jego uczeń, Anaksymenes, za źródło rzeczywistości uznał powietrze. Żywioły cieszyły się wśród filozofów dużą popularnością. Heraklit na przykład, za podstawową zasadę uznał ogień. Utożsamiał go z nieustanną zmianą, zderzaniem się przeciwieństw. To jemu zawdzięczamy powiedzenie, że „nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki”. Jak widać, książki filozoficzne mają wpływ na nasze myślenie do dziś.

Demokryt z kolei uważał, że podstawą rzeczywistości są atomy, niepodzielne cząsteczki. W tym sensie można go uznać niejako za prekursora fizyki.

Czy warto czytać książki filozoficzne?

Jak widać, w filozofii zawiera się wiele mądrości. Lektura książek filozoficznych nie tylko pozwala poznać poglądy różnych myślicieli, ale też wykształcić krytyczne myślenie. To wartość, której bardzo we współczesnym świecie brakuje. Dlatego warto sięgać po książki.