Czytanie na głos pociechom nie jest dla nich jedynie dobrą rozrywką. Wykonywanie regularnie tej czynności przez rodziców i opiekunów przyczynia się także do rozwoju kluczowych umiejętności u najmłodszych. Właśnie dlatego warto zadbać o to jak najszybciej i dowiedzieć się o płynących z tego korzyściach.
Kiedy najlepiej zacząć czytać dziecku?
Zdecydowanie dobrze to zrobić jak najwcześniej. Czytanie nawet małym dzieciom w wieku już sześciu miesięcy przynosi pożądane rezultaty. Prowadzi to do budowania przez maluchów bogatszego słownictwa. Przyczynia się to też do efektywniejszego rozwinięcia takich kompetencji jak pisanie i czytanie, kiedy kilka lat później dzieci zaczną przygotowywać się do pójścia do szkoły. Wnioski te zostały przedstawione podczas spotkania Pediatric Academic Societies w 2017 roku przez psycholożkę rozwojową Carolyn Cates, adiunktkę na wydziale pediatrii w NYU Langone Medical Center i autorkę badania. „Dzieci mogą jeszcze nie mówić, lecz nie oznacza to, że się nie uczą”, to stwierdzenie również padło z jej strony. Informacje te zatem jasno odpowiadają na pytanie, kiedy najlepiej zacząć czytać dziecku.
Ważna rola rytmu i rymów – czyli potężna magia wierszyków i bajek
Wierszowane książeczki z ilustracjami nie bez powodu są uwielbiane przez dzieci. Dobrze wiedział o tym słynny poeta i rysownik, Theodor Seuss Geisel, autor popularnych i ponadczasowych książek. Znany młodszym i starszym jako Dr. Seuss pisał w taki sposób, żeby dzieci z łatwością zapamiętywały jego historyjki. Pojawiające się rymy i rytm wraz z powtarzaniem pomagają im w przetwarzaniu słyszanej mowy. Dostrajane są w ten sposób połączenia w mózgu między sieciami słuchowymi i językowymi. Wykorzystywane są one przez pociechy do opanowania świadomości fonologicznej, a także do rozbijania języka mówionego na części składowe. Wierszyki i bajki odgrywają bezcenną rolę w tych procesach i jednocześnie są doskonałą rozrywką.
Czytanie na głos może zwiększyć inteligencję dzieci
Kolejne interesujące wnioski są efektem badań włoskich naukowców i jak się okazuje, skorzystać na tym mogą nie tylko małe dzieci. Eksperyment przeprowadzony w 32 włoskich szkołach przyniósł zaskakujące rezultaty. Grupa interwencyjna składała się z dzieci w wieku od 6 do 12 lat i nauczycieli, którzy przez godzinę dziennie czytali uczniom literaturę adekwatną do ich wieku. Grupa kontrolna kontynuowała swoje regularne zajęcia. Łącznie udział w tym przedsięwzięciu wzięło 626 dzieci, które na początku i po czterech miesiącach zostały przetestowane dwiema standardowymi miarami: Skalą Inteligencji Wechslera dla Dzieci i Skalą Systemu Oceny Poznawczej. Podczas konferencji prasowej Emanuele Castano, badacz oraz profesor psychologii i kognitywistyki na Uniwersytecie w Trydencie, powiedział: „Czy to działa? Tak, znaleźliśmy przekonujące dowody na to, że działa”. Warto w obliczu tych odkryć rozważyć czytanie na głos dzieciom w różnym wieku.
Budowanie silniejszej więzi z opiekunami i rodzicami
Książki z obrazkami są niezwykle istotne dla pociech. Dzięki temu są one źródłem nowego słownictwa, wielu koncepcji, a także lekcji dla najmłodszych. Czytanie dzieciom ma olbrzymi wpływ na tworzenie przestrzeni do głębszej nauki i odkryć, które mogą je fascynować i wzbudzić ich zainteresowanie różnymi tematami. Robienie tego na głos może zainicjować przy okazji rozmowy na poszczególne tematy. Większe zainteresowanie wzbudza przy tym czytanie, w którym duże znaczenie ma modulacja głosu. Książki dla dzieci mogą się też okazać przydatne w sytuacjach, kiedy maluchy odczuwają jakieś emocje. Można wybrać przy tym takie bajki, które dotyczą tego, co aktualnie odczuwają i z czym się mierzą. Pozwala to dziecku nie tylko lepiej zrozumieć temat. Podzielić się chętniej może ono swoimi zmartwieniami czy przemyśleniami.
Pomysły na atrakcyjną aktywność związaną z czytaniem najmłodszym zaprezentowała dr. Keisha Siriboe, propagatorka czytania współpracująca z wydawcami, projektantami treści cyfrowych i różnymi organizacjami. Zachęca ona do skorzystania z czterech komponentów:
- rozmawiania z dziećmi na temat książek i komiksów,
- czytania polegającego na szczegółowym poznaniu fabuły i dowiedzeniu się jak poszczególne postacie wchodzą ze sobą w interakcje,
- grania różnych ról i tworzenia scenariuszy związanych z książkowymi postaciami,
- śpiewania własnych wymyślonych piosenek lub znalezionych w internecie, które ożywią opowieść i uczynią ją ciekawszą.
Według Siriboe nie jest ważne, jak dobrze się czyta książki. Ważniejsze dla niej jest rozpoczęcie czytania dzieciom na głos 15 minut dziennie i uczynienie z tego rutyny.
Wiele dowodów przemawia za tym, że tego typu aktywność przynosi dobre rezultaty. Przekłada się to na właściwy rozwój istotnych umiejętności u pociech, które pomogą im na co dzień i na różnych etapach edukacji. Warto znaleźć trochę czasu każdego dnia i przeczytać coś dzieciom. Zresztą czynność ta wykonywana wspólnie to również świetna zabawa.